Anasayfa
Yemen’de Barış Konulu Washington Konferansı’nın Sonuç Bildirgesi Metni
Bugün sekizinci yılının eşiğinde olan ve yarım milyondan fazla ölü, yaralı ve engelli bırakan Yemen’in korkunç savaş trajedisinden dolayı çektiklerine karşı yüksek bir sorumluluk duygusu atmosferinde ve askeri ve siyasi durumun tıkanması, bölgenin ve uluslararası toplumun orada bir liman veya burada bir havaalanı açarken rolünün sona ermesinin gölgesinde, dört milyon yerinden edilmiş insan varken insani yardıma muhtaçlar, 20 milyon insan yoksulluk sınırının altında yaşıyor ve altyapı tamamen yok edilmiş durumda.
Bundan önce, Husilerin uzlaşmazlığı, ateşkesi yenilememesi, savaş seçeneğini yeniden ima etmesi, sonrasında Arap Koalisyonu’nun rolünün değişerek varlık amacından sapıp milis üretmeye ve sağda solda kantonlar inşa etmeye dönüşmesi, silahlı grup liderlerinin devlet komutanlarına dönüşmesi gibi konular bağlamında, Georgetown Üniversitesi Çağdaş Arap Çalışmaları Enstitüsü, Tavakkol Karman Vakfı ve “Arap Dünyası için Şimdi Demokrasi” (DAWN) kuruluşundaki dostlarla ortaklaşa olarak ve ABD’nin Yemen Özel Temsilcisi Lenderking’in katılımıyla Washington’da bu toplantı yapılmıştır.
9 Aralık 2023 tarihinde Washington’daki Georgetown Üniversitesi’nde düzenlenen “Yemen’de Sürdürülebilir Barış ve Demokrasiye Doğru” konferansının katılımcıları olarak, Yemen’deki siyasi ve insani durumu tüm açıklığıyla özgür bir şekilde tartışılması için olanak sağlayan bu toplantının gerçekleştirilmesi nedeniyle takdirlerimizi ifade ediyoruz. Kardeşlerimiz ve dostlarımız da dahil olmak üzere bu toplantının gerçekleştirilmesini kolaylaştıranlara ve iştirak edenlere, yaklaşık sekiz yıldır çok kötü şartlardan mustarip Yemen halkıyla dayanışmalarını dile getirdikleri için sonsuz teşekkürlerimizi sunarız.
Bizler, katılımcılar olarak, gerçek barışa ulaşmak için başta Arap Koalisyonu ve uluslararası toplum olmak üzere, bu savaşa veya bölgeye dahil olan yerel taraflarca aşağıdaki taahhütlerin yerine getirilmesi gerektiğini teyit ederiz:
- Konferansın faaliyetlerine katılan bizler, egemenlikten ödün vermeden veya sivil ve demokratik bir federal devlet projesinden uzaklaşmadan ulusal diyaloğun kazanımlarının teyit edildiği gibi Yemen’in birliğine ve cumhuriyetçi sisteme bağlılığı vurgular ve uluslararası toplumun, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarında öngörüldüğü gibi bu hakkı destekleme çabalarını alkışlarız.
- Yemen Anayasası’nın ruhuna uygun mekanizmalar aracılığıyla Yemen halkının çıkarlarını yansıtan yeni bir Yemen liderliği üretmek için Yemenli tüm tarafları içeren bir Yemen ulusal konferansının acilen toplanmasının zorunluluk olduğunu teyit ederiz. Ayrıca barış görüşmelerinin başlaması için bir sonraki aşamaya öncülük etmek üzere kapsamlı bir ulusal konferansın düzenlenmesi, varlığının ve varoluşunun temeli olarak insan haklarını, adaleti ve eşitliği temel alan, hukukla yönetilen ve uluslararası toplumun bu çabayı desteklemeye çağrıldığı federal, sivil ve demokratik bir devlet haktır. Çünkü mevcut liderliğin izlediği mekanizmalarla ortaya çıkardığı durum BM ve Amerikan elçilerinin yürüttüğü barış çabalarını neredeyse çıkmaza sokmuştur.
- Konferansın katılımcıları olarak biz, Husileri, federal devlet taslağında belirtilen temellere dayalı kapsamlı ve sürdürülebilir barış içinde Mahra’dan Saada’ya kadar tüm Yemenlilerin çıkarlarını gözeten ve güç ve zenginlik sahibi tüm Yemenliler için eşit ortaklığı garanti eden federal, sivil ve demokratik bir devlet kurarak Yemenlilerin özlem ve umutlarına uymaya davet ederiz. Husilerin savaşı durdurma ve ciddi müzakerelere başlamayı onaylaması, ülkeyi çatışma ve savaş durumundan barışa kavuşturmanın ve Husilerin yerel veya bölgesel taraflar ya da uluslararası toplum dışında barış çağrısı yapmayı reddetmesine ilişkin Yemen’i bölme ve parçalama girişimlerini önlemenin en kısa yolu olacaktır.
- Milislerin silahlarının geri çekilmesinin ve tüm kuvvetlerin Savunma ve İçişleri Bakanlıkları kapsamında değerlendirilmesinin barışı engelleyecek bu parçalanmadan çıkmak için en ideal yol haritası olduğunu teyit ederiz.
- Devletin münhasır silah bulundurma hakkına sahip olmasının önemli olduğuna ve siyasi, mezhepsel, bölgesel veya aşiretçi herhangi bir tarafın, devletin hayatta kalmasını tehdit edecek ve varlığını ve devamlılığını sağlayacak kural ve esaslarını baltalayacak silaha sahip olmayı devam ettirme hakkının olmadığına inanıyoruz.
- Yemen’de gelecekteki herhangi bir siyasi çözüm, darbe ve savaşla çökertilmeden önce federal devletin anayasa taslağını üreten ulusal diyaloğun kazanımlarında, üzerinde anlaşmaya varılan hususlar üzerine kurulmalıdır. Siyasi süreç istisnasız tüm Yemenlileri kapsamalıdır, çünkü Yemenliler tarafından üzerinde anlaşmaya varılan ulusal diyalog belgesinden sapmak, on yıllardır Yemen’i parçalayan savaşları üreten faktörlere ve nedenlere geri dönüş anlamına gelir.
Geçiş dönemi adaleti için net bir yolun varlığı, savaşların yeniden üretilmesinin nedenlerini ve on yıllar boyunca uzayıp giden Yemen’in varlığını yiyip bitiren parçalanma faktörlerini ortadan kaldırmanın bir yoludur.
- Barış çağrısına, Yemen’in yeniden inşası ve her ikisinin aynı anda tamamlanması için uluslararası bir konferans çağrısının eşlik etmesi gerektiğini vurguluyoruz. Çünkü barış, Yemenlileri açlık ve yoksulluktan kurtaracak ve savaşın yıktıklarını yeniden inşa edecek acil ekonomik gereksinimlere sahiptir.
- Tüm kaçırılanların ve mahkumların serbest bırakılmasının, her yönden tazmin edilmeleri ve rehabilite edilmeleri ve tüm cezaevlerinin ve gözaltı merkezlerinin kapatılmasının öncelikli olduğunu vurguluyoruz.
- Ayrıca, gaz ve petrol türevlerinin ihracatına yönelik yasağın kaldırılması da dahil olmak üzere, Yemen Cumhuriyeti’ne yönelik hem şehirler arasında içeriden milisler tarafından dayatılan hem de BAE ve Suudi Arabistan tarafından dışarıdan dayatılan her türlü kuşatmanın kaldırılmasını talep ediyoruz.
Tüm yabancı güçlerin Yemen’i terk etmesi ve limanları, adaları ve yabancılara ait askeri üsleri Yemenlilere teslim etmesi gerektiğini vurguluyoruz.
- Konferans etkinliklerinin sonunda, Yemenli kadınların, gençlerin, öğrencilerin ve diğer tüm Yemenli grupların mücadelelerini, yıkıcı savaştan kapsamlı bir barışa doğru çıkma konusundaki hırsları ve etkili katkılarından dolayı selamlıyoruz. Savaşın ve acı sonuçlarının sonucunda katlandıkları zorluklara ve meşakkatlere karşı gösterdikleri sebat ve sabırlarını selamlıyoruz.
Washington, Yayınlanma Tarihi: 9 Ocak 2023